dr hab. Piotr Przybysz
wykład fakultatywny dla doktorantów
semestr zimowy 2016/2017
Źródła poznania społecznego: kultura, mózg, ewolucja.
Termin zajęć: czwartek, godz. 13.15, s. 212 IF
(osoby zainteresowane proszę o wcześniejszy kontakt: przybysz@amu.edu.pl)
- Wykład poświęcony jest współczesnym interdyscyplinarnym badaniom nad poznaniem społecznym, w których próbuje się uzgodnić dotychczasową wiedzę na temat poznania społecznego z hipotezami i wynikami badań pochodzących z teorii ewolucji, neurokognitywistyki społecznej oraz teorii rozwojowych. Dzięki temu podejściu – rozwijanemu współcześnie przez takich badaczy, jak np. M. Tomasello, S. Pinker czy Frans De Waal – możliwe jest wskazanie na biologiczne uwarunkowania poznania społecznego, prześledzenie jego ewolucyjnej historii oraz określenie etapów jego rozwoju w życiu indywidualnym człowieka.
- Poszczególne wykłady poświęcone będą, przykładowo, takim zagadnieniom jak:
- Ewolucyjne korzenie poznania: znaczenie wielkości mózgu i ewolucja inteligencji;
- Czy istnieje osobny moduł poznania społecznego? Stanowisko psychologii ewolucyjnej;
- Umysł społeczny prymatów i jego funkcje: uczenie sie, naśladowanie, decepcja taktyczna i zachowania protospołeczne;
- Czy naczelne rozumieją inne umysły? Odczytywanie stanów percepcyjnych i intencjonalnych przez zwierzęta. Debata pomiędzy D. Povinellim, M. Tomasello i F. De Waalem;
- Ontogeneza i patologie poznania społecznego według S. Barona-Cohena;
- Od natury do kultury. Ewolucyjna “historiozofia” ludzkiego poznania według M. Tomasello i S. Pinkera.
- Przykładowa literatura:
- Allen, J. (2011). Życie mózgu. Ewolucja człowieka i umysłu. Warszawa.
- Baron-Cohen, S. (2014). Teoria zła. O empatii i genezie okrucieństwa. Sopot.
- Dunbar, R. (2014). Nowa historia ewolucji człowieka. Kraków.
- Gardenfors, P. (2010). Jak Homo stał się sapiens. O ewolucji myślenia. Warszawa.
- Griffin, D. (2004). Umysły zwierząt. Czy zwierzęta mają świadomość? Gdańsk.
- Pinker, S. (2015). Zmierzch przemocy. Lepsza strona naszej natury. Poznań
- Povinelli, D. (2003). Folk Physics for Apes. The Chimpanzee’s Theory of How The World Works. Oxford.
- Tomasello, M. (2002). Kulturowe źródła ludzkiego poznania. Warszawa.
- Tomasello, M. (2014). Historia naturalna ludzkiego myślenia. Kraków.
- Witkowski, T. (2005). Inteligencja makiaweliczna. Wrocław.