Home » Nauka

Nauka

Instytut Filozofii UAM powstał w styczniu 1970 roku. Wcześniej – od utworzenia Uniwersytetu w Poznaniu w 1918 roku – podstawowymi jednostkami organizacyjnymi, w ramach których uprawiano filozofię były katedry. Obecnie Instytut Filozofii jest instytutem kierunkowym wchodzącym w skład Wydziału Nauk Społecznych UAM. Rada Naukowa Instytutu Filozofii posiada uprawnienia do nadawania stopnia doktora oraz doktora habilitowanego w zakresie filozofii. Instytut prowadzi 5-letnie dzienne studia magisterskie, 5-letnie zaoczne studia magisterskie oraz studia doktoranckie. Ponadto Instytut kształci w dwóch nowo otwartych specjalnościach: Etyka, Życie Publiczne i Komunikacja Społeczna. Pracownicy Instytutu prowadzą również zajęcia z różnych dziedzin filozofii na wielu kierunkach studiów uniwersyteckich. W Instytucie rozwija się studencki ruch naukowy w ramach Studenckiego Koła Naukowego Filozofów, które wydaje pismo filozoficzne zatytułowane Preteksty publikujące prace najbardziej uzdolnionych studentów. Obecnie w Instytucie zatrudnionych jest 60-ciu pracowników naukowych i administracyjnych, pracujących w ramach 12 zakładów. Uzupełnieniem kadry dydaktycznej Instytutu jest blisko 30 doktorantów kształcących się w ramach studium doktoranckiego.

Problematyka badawcza podejmowana przez pracowników Instytutu obejmuje bardzo rozległy i zróżnicowany obszar dociekań filozoficznych i metodologicznych. Tytułem przykładu można wymienić takie ogólne tematy badawcze realizowane w Instytucie jak: problem percepcji w filozofii i Cognitive Science, metoda idealizacji: założenia i zastosowania, metafizyczny status świadomości, filozofia niemiecka XVIII-XX wieku, przeobrażenia w myśli zachodnioeuropejskiej czasów nowożytnych, wybrane problemy filozofii religii, etyka ekologiczna, kantyzm w Polsce, kultura nowoczesna a postnowoczesna, postmodernizm, racjonalność działań, filozofia grecka, filozofia Wschodu, współczesna filozofia amerykańska, aksjologia ogólna, filozoficzne aspekty feminizmu, filozofia polityki, filozofia fizyki i matematyki, metodologia teorii rozwoju biologicznego, metodologiczne aspekty praktyki badawczej chemii, społeczne uwarunkowania twórczości naukowej i rozwoju nauki, poznawczy status wiedzy naukowej, logika ogólna, logika pytań. Pracownicy Instytutu Filozofii prowadzą zakrojoną n

a dużą skalę działalność redakcyjną i wydawniczą o charakterze międzynarodowym i krajowym. Zasięg międzynarodowy posiada pismo Lingua ac Communitas, którego redaktorem naczelnym jest prof. dr hab. Bolesław Andrzejewski. Publikowane są w nim artykuły w języku angielskim i niemieckim poświęcone problemom szeroko rozumianej filozoficznej refleksji nad językiem jako środkiem komunikacji. Aktywną działalność prowadzi także Wydawnictwo Naukowe IF UAM kierowane przez prof. dr hab. Tadeusza Buksińskiego, które przez dziewięć lat od daty powstania opublikowało kilkadziesiąt pozycji książkowych.

Instytut Filozofii UAM prowadzi zakrojoną na szeroką skalę współpracę z zagranicą. W ciągu ostatnich dwóch lat gośćmi Instytutu było kilkunastu profesorów. W przeszłości w Instytucie gościli między innymi: prof. Reinhart Maurer z Berlina, prof. Josef Simon z Bon, prof. Andre Motte z Liegoe, prof. Max Urchs z Konstancji, prof. Gerald Mozetic z Grazu, prof, Giovanni Casertano z Neapolu oraz prof. Klaus Müller z Berlina. Pracownicy Instytutu utrzymują stały kontakt z dziesięcioma zagranicznymi ośrodkami naukowymi, głównie w Niemczech, USA, Francji, Austrii i Szwecji. Kilku pracowników uzyskało w ostatnich latach stypendia i odbyło długoterminowe staże naukowe w renomowanych uniwersytetach zachodnioeuropejskich i amerykańskich. Pracownicy Instytutu wygłaszają referaty na ważnych kongresach i konferencjach międzynarodowych (np. na kongresie filozofii nauki we Florencji, kongresie heglowskim w San Sebastian, kongresie kartezjańskim w Paryżu, konferencji filozofii chemii w Atenach) oraz są zapraszani z wykładami przez zagraniczne placówki badawcze.

Instytut zorganizował lub współorganizował w Poznaniu kilka konferencji naukowych, międzynarodowych i krajowych: Sympozjum Kognitywistyczne. Subiektywność a świadomość (maj 2000), Europa Wschodu i Zachodu: Dziesięciolecie transformacji i adaptacji (październik 2000), Międzynarodowe kolokwium – Die Zeit Heideggers (listopad 2000), Wolność a odpowiedzialność (listopad 2000) oraz Szkoła z kognitywistyki i filozofii umysłu (grudzień 2000), Filozofia przyrodoznawstwa i matematyki u progu XXI wieku (luty 2001), Pamięć i zapomnienie w Europie przełomu wieków (czerwiec 2001), Warsztaty Dyskusyjne z Filozofii Politycznej (czerwiec 2001), Filozofia w dydaktyce akademickiej (październik 2001), Sokrates i jego obecność w filozofii (październik 2001).

Instytut Filozofii ściśle współpracuje z Poznańskim Oddziałem Polskiego Towarzystwa Filozoficznego oraz Poznańskim Towarzystwem Przyjaciół Nauk.